Tại Việt Nam, bí đao thường dùng nấu canh, hấp, xào. Bí đao còn được dùng thắng với đường làm mứt bí. Ngoài việc thu hoạch trái, đọt non, lá và ngọn bí đao cũng có thể hái dùng như rau.
Cây bí đao là một loại rau ăn quả cho năng suất cao, lợi nhuận lớn, kỹ thuật trồng cây lại không quá khó nên loại cây này được người dân trồng ở nhiều nơi.
Hạt bí đao dùng trong y học dân gian làm thuốc lợi tiểu.
Bí xanh còn gọi là bí đao, bí phấn hay bí đá có kỹ thuật trồng cây không khó. Quả của cây làm thực phẩm phục vụ rau xanh hàng ngày cho mỗi gia đình. Ngoài ra bí xanh còn là nguyên liệu cho công nghiệp bánh kẹo, nước giải khát có giá trị xuất khẩu cao.
Cây bí xanh là cây rau thuộc họ bầu bí có khả năng sinh trưởng phát triển khỏe, thích ứng rộng, chống chịu sâu bệnh rất tốt, trồng bí xanh ít phải dùng thuốc bảo vệ thực vật nên sản xuất bí xanh được coi là sản phẩm sạch.
Bí xanh còn gọi là bí đao, bí phấn hay bí đá có kỹ thuật trồng cây không khó. Quả của cây làm thực phẩm phục vụ rau xanh hàng ngày cho mỗi gia đình.
Do có lớp vỏ dày, cứng nên bí xanh có khả năng bảo quản, vận chuyển tốt nên bí xanh góp phần cung cấp cho các vùng thiếu rau và khả năng bảo quản là điều kiện cung cấp rau cho giai đoạn giáp vụ.
Bí xanh cho năng suất 35 – 50 tấn / ha và là loại rau cho hiệu quả kinh tế cao.
1. Thời vụ
Thời vụ mùa thu rơi vào khoảng thời gian 20/8 – 5/10. Vụ đông xuân diễn ra vào 1/12 – 15/2. Lượng hạt cần gieo cho 1 ha khoảng 0,9 – 1,1 kg.
2. Kỹ thuật
Hạt nên được ngâm từ 4 – 6 giờ rồi đem gieo.
Nên gieo hạt trên luống, phủ hạt bằng lớp đất bột mỏng, không nên phủ quá dày, hạt không đội lên được.
Khi cây mọc được 7 – 8 ngày (2 lá mầm rõ), người dân có thể sang bầu, kích thước bầu 7 x 10 cm, để đến khi cây 2 – 3 lá thật thì đem trồng là tốt nhất (Bầu to 10 x 15cm có thể để cây đến 4 – 5 lá thật mới đưa ra trồng).
Đất làm bầu là đất hỗn hợp đất bột + phân mục theo tỷ lệ 1:1.
Nếu làm giàn, bà con nên trồng luống rộng: 1,5 – 2,0m, khoảng cách trồng 40 – 50 x80 cm, cây cách cây 40 – 50 cm và hàng cách hàng 80cm.
Nếu không làm giàn, (cây bò trên mặt luống) luống trồng cần rộng trên 3,5m, trồng 2 hàng giữa luống, khoảng cách trồng cây x cây là 40 – 50 cm, hàng trồng cách mép luống 15 – 20cm. Vì vậy hàng x hàng 2,5 – 3m.
3. Chăm sóc
Lượng phân chuồng cần bón gồm: 800 – 1000kg/sào; Đạm Urê: 10 – 12 kg/sào; Lân Super: 15 – 18 kg/sào; Kali: 10 – 12 kg/sào.
Lượng phân bón lót bao gồm: toàn bộ phân chuồng + Lân + 1/4 Kali +1/4 Đạm.
Tiến hành bón thúc lần 1 khi cây bắt đầu leo hoặc ngả ngọn bò (Sau khi cây mọc 30 – 40 ngày) gồm 1/4 Kali +1/4 Đạm.
Bón thúc lần 2 diễn ra sau khi cây ra quả rộ, bón 1/3 Kali + 1/3 Đạm.
Số phân còn lại hòa với nước phân chuồng loãng dùng để tưới khi thấy cây sinh trưởng, phát triển kém.
Vun lần 1 cần được kết hợp với bón thúc khi cây 30 – 40 ngày, vun lần 2 kết hợp với bón thúc khi cây ra hoa rộ (55 – 65 ngày sau trồng).
Bí xanh ra nhiều nhánh, mỗi cây cần để 1 – 2 nhánh, mỗi nhánh người dân nên cho đậu 1 – 2 quả, sau khi quả đậu 5 – 10 ngày có thể định quả sao cho mỗi gốc cây chỉ để 1 – 2 quả.
Nếu để bí bò, khi cây dài 60 – 70 cm, người trồng nên dùng dây nilon gìm dây khỏi gió lật và tạo điều kiện ra dễ phụ ( bất định) tăng khả năng hút chất dinh dưỡng cho cây.
4. Thu hoạch
Bí xanh rất dễ tiêu thụ. Khi quả 50 – 60 ngày tuổi trở đi là người trồng có thể thu làm bí rau rất tốt.
Nếu tiêu thụ bí già hoặc để bảo quản thì khi quả xuất hiện phân trắng nên cắt vào buổi sáng, để cả cuống, xếp cẩn thận nơi thoáng mát có thể bảo quản quả 1 – 2 tháng.
